アパリウナス
アパリウナス（ヒッタイト語：𒀀𒀊𒉺𒇷𒌋𒈾𒀸 Āppaliunāš）は、ヒッタイト語条約でウィルサの守り神として証言されている神の名前である。 アパリウナスはヒッタイト語の*Apeljōn（アポローンの初期形）の反射と考えられ、これはキプロス語のἈπείλων(Apeílōn) とドーリア語のἈπέλλων (Apéllōn) との比較からも推定される[1]。
アパリウナスは、「イリオスのアレキサンダー」と解釈されるウィルサのアラクサンドゥとヒッタイトの大王ムワタリ2世の間で前1280年頃に結ばれた条約を保証する神の一人である[2]。アパリウナスは都市の側に名を連ねている三神の一柱である。ホメロスの中では、アポローンはイリウムの城壁を築いた、トロイア側の神である。アパリウナスの語源はルウィ語で、アポローン（Apollo）を「巻き込む者」、おそらく「狩人」の意味とする説が提唱されている[3]。
アパリウナスは、紀元前1280年頃にウィルサのアラクサンドゥ（「イリオスのアレキサンダー」と想定）とヒッタイトの大王ムワタリ2世の間で結ばれた条約に証人として呼び出された神の一柱である[4]。ホメロスによれば、アポローンはイリオスの城壁を築いた神で、この神はトロイア側にいた。
アパリウナスまたはアパルナスはルウィ人の神で、粘土板上の条約（アラクサンドゥの条約）で西アナトリアの神々の間で記録されている。アパリウナスは、ギリシャのアポローンとエトルリアのアプルから、おそらく独立して、その名前と最も古い意味を受け継いだ神であると考えられている。
ルウィ語圏の東側、フルリ語の神アプル（Aplu）は疫病の神であり、疫病をもたらし、あるいは好意的な場合は疫病から守ってくれた。これはトロイとテネドスで崇拝され、『イーリアス』冒頭でトロイ人の祈りに応えてアカイア人に疫病をもたらした「野ネズミ・アポローン」アポロ・スミンソス（Apollo Sminthos）と類似している[5][6]。
Ten oosten van het Luwisch taalgebied, was de Hurritische god Aplu de god van de pest - die hij bracht, of, indien gunstig gestemd, waartegen hij bescherming bood -, die gelijkenissen vertoont met Apollo Sminthos, "veldmuizen-Apollon", aanbeden te Troje en Tenedos, die een plaag gebracht over de Achaiërs in antwoord op een Trojaans gebed aan het begin van de Ilias. De Hurritische Aplu lijkt zelf te zijn afgeleid van het Babylonische "aplu" wat betekent "zoon van", een titel die aan de Babylonische god van de pest, Nergal, als zoon van Enlil werd gegeven. In de Griekse mythologie werd Apollon beschouwd als een zoon van de oppergod Zeus.
De aard van Apaliunas kan slechts in beperkte mate worden ingeschat door extrapolatie van Apollon als genezende en orakelgod, van wie tussenkomst werd verwacht door de Grieken die aan een ziekte leden en geruststellend advies voor zaken op het gebied van de cultus. Apaliunas, evenals Apollon - om hem de Griekse vorm van zijn naam te geven -, bereikte met zijn cultus Delos en Delphi aan het einde van de bronstijd.
De vraag of Apulu / Apaliunas een van de oorspronkelijke Etruskische goden is, die voorafgingen aan de Helleense invloed die diverse specifiek Griekse goden introduceerde, is in grote mate gebaseerd op een opmerking van Dionysius van Halicarnassus, in zijn beschrijving van de herkomst van de Etrusken, die hij Pelasgen noemt:
Want de Pelasgen hadden in een tijd van algemene schaarste in het land tienden van al hun toekomstige opbrengst aan Zeus, Apollon en de Kabeiroi beloofd.[7]
参考文献
- Wikipedia：Apaliunas（最終閲覧日：23-01-23）
- Latacz, Joachim, 2001. Troia und Homer: Der Weg zur Lösung eines alten Rätsels. (Munich)
- Korfmann, Manfred, "Stelen auf den Toren Toias: Apaliunas – Apollon in Truisa – Wilusa?,” in Güven Arsebük, M. Mellink, and W. Schirmer (eds.), Light on Top of the Black Hill. Festschrift für Halet Cambel (Istanbul) 1998:471-78. Stel outside the supposed gates of Troy.
関連項目
参照
- ↑ John L. Angel, Machteld Johanna Mellink, Troy and the Trojan War: A Symposium Held at Bryn Mawr College, October 1984, 1986, Bryn Mawr Commentaries, isbn:978-0-929524-59-7, page42
- ↑ Latacz 2001:138.
- ↑ Sara Anderson Immerwahr, Anne Proctor. Chapin, Charis: Essays in Honor of Sara A. Immerwahr, 2004, Amer School of Classical, isbn:978-0-87661-533-1,page254
- ↑ J. Latacz, Troia und Homer: Der Weg zur Lösung eines alten Rätsels, München, 2001, p. 138.
- ↑ Σμίνθος: "(veld)muis".
- ↑ Ilias I 37-39.
- ↑ Dionysius, I 23.5.
